Czapla biała – opis, występowanie i cechy gatunku

Czapla biała jeszcze kilkadziesiąt lat temu była bardzo rzadkim widokiem w Polsce. Teraz możemy ją zobaczyć niemal na każdym stawie rybnym, przy rzekach i jeziorach. Jaka jest tajemnica tych zmian w populacji tego pięknego ptaka dowiecie się z dzisiejszego artykułu. Poza tym postaram się Wam opowiedzieć o tym jak wygląda czapla biała, jak żyje, co je i gdzie jej szukać.

• Czapla biała – występowanie
• Czapla biała – opis
  • Wymiary gatunku
• Biotop
• Żerowanie
• Lęgi
• Przykra historia
• Ochrona gatunkowa czapli białej

Czapla biała – występowanie

Zamieszkuje obie Ameryki, Europę, Afrykę oraz Azję. Jest to największa z czapli występujących w Europie o białym upierzeniu.

W Polsce jest to bardzo nieliczny gatunek lęgowy. Często jednak mamy okazję je obserwować ponieważ licznie zalatuje do naszych płytkich zbiorników wodnych gdzie żeruje.

Aktualnie jesteśmy świadkami ekspansji występowania tego gatunku na północ. Jeszcze do niedawna zasięg gniazdowania sięgał jedynie Czech i Słowacji. Pierwszy zanotowany lęg czapli białej w Polsce miał miejsce w 1997 roku nad Biebrzą. Obecnie stwierdza się coraz częstsze występowanie lęgowe w Polsce. Jednak w naszym kraju nadal klasyfikuje się je jako skrajnie nieliczny lęgowy gatunek.

Czapla biała – opis

Czapla biała (Ardea alba) to gatunek dużego ptaka z rodziny czaplowatych. Wielkością dorównuje swojej bliskiej kuzynce – czapli siwej. Śnieżnobiałe ubarwienie ptaka i charakterystyczna sylwetka sprawia, że trudno ją pomylić z innymi ptakami, ale zasada ta działa tylko w miejscach gdzie nie występuje zbyt wiele innych gatunków z rodziny czaplowatych. Na innych szerokościach geograficznych czaplę białą można łatwo pomylić na przykład z czaplą nadobną lub czaplą żółtodziobą.

U czapli białej w kącie dzioba można dostrzec żółte nieopierzone miejsce. Ptak ten przybiera różne szaty w zależności od sezonu. Czapla biała w szacie godowej charakteryzuje się czarnym dziobem i żółtymi nogami, w szacie spoczynkowej na odwrót – dziób robi się żółty, a nogi ciemnieją lub nabierają koloru żółtozielonego.

Wymiary gatunku

• rozpiętość skrzydeł od 140 do 170 centymetrów
• waga w zależności od osobnika może wahać się w przedziale od 700 gram do 1,6 kilograma
• długość ciała od około 82 centymetrów do 102 centymetrów

Biotop

Czaple białą można najczęściej spotkać przy płytkich zbiornikach wodnych oraz na mieliznach rzecznych. Preferują osłonięte przez tataraki i trzcinę miejsca. Często można ją obserwować na terenach zalewowych, trzcinowiskach, czasami również na bagnach i sztucznych, zarośniętych zbiornikach. Nie stroni również od stawów hodowlanych, obrzeż jezior i zarośli mangrowych.

Miejsce na gniazdo wybiera najczęściej wśród ustronnych trzcinowisk. Nie przeszkadza jej sąsiedztwo innych gatunków. Rzadko, ale można również wypatrzeć ich gniazdo na drzewie. Zawsze w pobliżu dogodnego miejsca żerowania.

Żerowanie

Czapla biała żeruje głównie na organizmach wodnych, preferuje owady, narybek i drobne płazy. Nie wzgardzą również skorupiakami. Zdarza się, że czapla biała poluje również na zwierzęta wodne. Chwyta drobne ssaki, jaszczurki i młode węże, owady, a nawet ptaki.

Podczas żeru czapla powolnie brodzi po płyciznach wypatrując ofiary. Często też czatuje w oczekiwaniu aż pożywienie samo do niej podpłynie.

Lęgi

Czapla biała wyprowadza tylko jeden lęg w roku. W ilości składanych jaj występują duże różnice, zależne od regionu. Wahają się one od 2 do 5 jaj. Jaja są długie na około 60 milimetrów, bladoniebieskie. Oboje rodzice wysiadują jajka przez około 25 – 26 dni. Po około sześciu tygodniach od wyklucia, młode wylatują z gniazda.

Polowania na czaple białą

Ptaki te są niesłychanie płochliwe. Prawdopodobnie jest to efekt wielu lat przez które człowiek polował na czaple białe dla ich pięknych godowych piór, które używane były jako ozdoba.

Polowania na ptaki – nie tylko czaple białe, ale wszystkie, które miały to nieszczęście noszenia pięknych, efektownych piór – były impulsem do powstania w Wielkiej Brytanii – The Royal Society for the Protection of Birds. Za oceanem, w Ameryce powstała inna organizacja mająca na celu ochronę ptaków, działająca do dziś – National Audubon Society.

Brytyjskie Towarzystwo działało wówczas głównie (choć nie tylko) na rzecz ochrony perkoza dwuczubego. National Audubon Society jako swój najważniejszy cel miało postawione ochronę czapli białej. Zresztą ślad po tym został do dziś. Czapla biała jest w logotypie i wita wszystkich odwiedzających stronę internetową organizacji.

To jednak nadal nie wystarczyło. Pomimo działań na rzecz ochrony ptaków, rynek handlu piórami do początku XX miał się nadal bardzo dobrze. Mało kto wie, ale najcenniejszym ładunkiem przewożonym na pokładzie Titanica były pióra właśnie. Handel piórami był 2 po diamentach źródłem dochodu Republiki Południowej Afryki.

Ptaki mordowane były na masową skalę. Z pomocą przyszła… I Wojna Światowa. Zawierucha wojny sprawiła, że zainteresowanie piórami znacząco spadło. Po wojnie rynek próbował się odrodzić, ale po kilku nieudanych próbach finalnie padł. Na szczęście dla skrzydlatych piękności.

Ochrona gatunkowa czapli białej

W Polsce czapla biała objęta jest ochroną gatunkową ścisłą.