Zasady użytkowania parków narodowych, rezerwatów i parków krajobrazowych

Każda wyprawa w teren powinna być odpowiedzialna i dobrze zaplanowana. Niezależnie od tego gdzie się wybieramy musimy dobrze się przygotować. Chodzi nie tylko o sprawdzenie pogody i odpowiednie przygotowanie ekwipunku jaki zamierzamy ze sobą zabrać. Przed wyjściem w teren musimy również sprawdzić zasady określające, co można, a czego nie. Zasady użytkowania parków narodowych i rezerwatów przyrody to pierwsza rzecz z jaką powinieneś się zapoznać wybierając się tam na wycieczkę. Podobnie jest z innymi obszarowymi formami ochrony przyrody. Dziś postaram się pokrótce przedstawić zasady użytkowania parków narodowych, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych.

1. Zasady użytkowania parków narodowych
2. Parki narodowe – co wolno, a czego nie?
3. W lesie jesteś gościem – zachowuj się jak gość
4. Ogólne zasady zwiedzania parków narodowych
5. Zasady użytkowania parków narodowych, a zasady panujące w rezerwatach przyrody
6. Parki krajobrazowe – zasady
7. Nie bądź bierny – reaguj

Zasady użytkowania parków narodowych

Czym są parki narodowe oraz ile ich mamy w Polsce pisałem w artykule dotyczącym form ochrony przyrody. Zanim wybierzemy się na wycieczkę do jednego z nich warto szczegółowo zapoznać się z regulaminem parku, do którego się wybieramy. Pozwoli nam to zachować się w 100% odpowiednie nie tylko w stosunku do prawa, ale co ważniejsze w stosunku do dzikich mieszkańców parku.

W tym artykule przedstawię zasady, które w większości przypadków są wspólne dla każdego z naszych 23 parków narodowych.

Parki narodowe – co wolno, a czego nie?

Przed wycieczką warto zadać sobie kilka pytań, o zasady użytkowania parków narodowych.

• Czy mogę zrywać spotkane kwiaty?
• Czy mogę zbierać szyszki, kasztany, ładne kamienie?
• Czy dozwolone jest biwakowanie i palenie ogniska?
• Czy fotografowanie zwierząt jest ok?
• Czy w parku narodowym wolno zbierać grzyby i jagody?

Parki narodowe to nasze najważniejsze i najcenniejsze elementy polskiego systemu ochrony przyrody. Każdy z nich może mieć w regulaminie odrębne zakazy, których kategorycznie musimy przestrzegać. Dlatego tak ważne jest gruntowne zapoznanie się z regulaminem parku, do którego się wybierasz. Jeśli jednak nie masz do niego dostępu lub znalazłeś się na terenie parku niespodziewanie warto mieć na uwadze kilka złotych zasad, dzięki którym Twój pobyt będzie bezpieczny zarówno dla Ciebie jak i mieszkańców parku.

W lesie jesteś gościem – zachowuj się jak gość

Najważniejsza zasada jaką trzeba przyswoić to fakt, że w dzikim terenie jesteś gościem. Znaczy to ni mniej, ni więcej, że to Ty musisz dostosować się do panujących tam zasad. Ta reguła tyczy się do pobytu nie tylko w parkach narodowych, rezerwatach przyrody i innych chronionych obszarach. Tę zasadę powinieneś przyswoić i kierować się nią za każdym razem kiedy jesteś w dzikim terenie.

Ogólne zasady zwiedzania parków narodowych

1. W parkach narodowych możesz poruszać się wyłącznie po wyznaczonych ścieżkach.
2. W parkach narodowych obowiązuje zakaz palenia papierosów poza miejscami do tego wyznaczonymi.
3. Palenie ognisk możliwe jest wyłącznie w miejscach do tego wyznaczonych.
4. Biwakowanie jest możliwe wyłącznie w miejscach do tego wyznaczonych.
5. Przebywając w parku narodowym nakazane jest zachowywanie się możliwie jak najciszej – zakazane jest strasznie i celowe płoszenie zwierząt.
6. Zakazane jest również karminie zwierząt – nie tylko niedźwiedzi – wszystkich.
7. Nie wolno chwytać zwierząt, ani zbierać ich pozostałości (np. poroża czy kości martwych zwierząt).
8. Przed wyprawą do parku narodowego warto spisać numery telefonów obsługi parku – mogą się bardzo przydać np. jeśli spotkacie na drodze ranne zwierze. W takiej sytuacji należy niezwłocznie zawiadomić pracowników parku.
9. W parkach narodowych obowiązuje zakaz zrywania, zbierania i niszczenia roślin. Również jagód i grzybów.
10. Po parkach narodowych można poruszać się pieszo, rowerami, konno oraz transportem zorganizowanym przez pracowników parku.
11. Ostatnie i najważniejsze – Zabierz ze sobą wszystko z czym przyszedłeś. Śmiecenie jest nie tylko skrajnym buractwem, jest brakiem poszanowania dla pracy pracowników parku i innych turystów. Jeśli to nadal Cię nie powstrzymuje – za śmiecenie w parku narodowym grożą naprawdę wysokie grzywny.

Wybierasz się na zwiedzanie Parku Narodowego? Sprawdź jak przygotować się do wyprawy – https://przygodyprzyrody.pl/jak-przygotowac-sie-do-wyprawy/

Zasady użytkowania parków narodowych, a zasady panujące w rezerwatach przyrody

Reguły jakimi należy się kierować wybierając się na wycieczkę do rezerwatu przyrody są bardzo podobne jak w przypadku parków narodowych. Jest jednak jedna bardzo istotna różnica. Każdy park narodowy w Polsce jest dostępny dla celów turystycznych i edukacyjnych w ramach wyznaczonych tras. W każdym parku takie trasy znajdziecie. Ruch turystyczny w rezerwatach przyrody również ograniczony jest wyłącznie do wytyczonych tras. Jednak nie w każdym rezerwacie takie trasy istnieją.

W praktyce oznacza to, że w rezerwacie przyrody, w którym takich tras nie ma wyznaczonych – w ogóle nie wolno przebywać.

Parki krajobrazowe – zasady

Zwiedzanie parków krajobrazowych obostrzone jest najmniejszą ilością zakazów. Dozwolone jest tam zbieranie grzybów, zrywanie kwiatów, zbieranie np. zrzutów jeleni oraz poruszanie się poza wyznaczonymi ścieżkami. Wszystko to oczywiście z rozsądkiem. Zakazane nadal jest palenie ognia, biwakowanie, niszczenie runa leśnego, chwytanie, płoszenie i zabijanie zwierząt oraz śmiecenie.

Nie bądź bierny – reaguj

Przyroda niezależnie od tego czy została objęta jakąś formą ochrony czy nie, jest naszym dobrem wspólnym. Dlatego ważne, aby każdy z nas kierował się zasadą nadrzędna – Nie bądź bierny – reaguj!

Przebywając na łonie natury bardzo ważne jest zwracać uwagę na zachowanie nie tylko swoje, ale i innych. Nie każdy przed wyjściem do lasu, na plażę czy choćby nad rzekę czy łąkę zapozna się zasadami poszanowania natury. Nie każdy też odznacza się wrażliwością na piękno natury.

Dlatego też to również na nas spoczywa odpowiedzialność za reagowanie na zachowania łamiące ogólnie przyjęte zasady. Jeśli widzisz kogoś śmiecącego w lesie zareaguj. Nie musisz wchodzić w konflikt z taką osobą, wystarczy szybki telefon do odpowiednich służb. A być może ktoś nieświadomie łamie jakieś reguły, być może wystarczy delikatne zwrócenie uwagi.

Tak czy inaczej – najgorsze co możesz zrobić to nie zareagować, brak krytycznej reakcji na takie zachowania, to nic innego jak przyzwolenie na nie.