W głowie początkującego biwakowicza często pojawia się wiele pytań na temat tego, w jaki sposób spędzić czas w terenie, aby było przyjemnie, wygodnie i przede wszystkim bezpiecznie. Jednym z najważniejszych pytań jest: jak wybrać miejsce na biwak? Jeśli poszukujesz wskazówek, które pozwolą Ci wybrać miejsce bezpieczne i komfortowe – to dobrze trafiłeś.
Miejsce na biwak
Idealne miejsce na biwak powinno spełniać trzy podstawowe cechy:
- bezpieczeństwo
- komfort
- estetyka
Nietrudno się domyślić, że znalezienie miejsca, które w sposób optymalny zapewni realizację wszystkich powyższych potrzeb, jest trudne. Dlatego wybór odpowiedniego miejsca na założenie obozu to często sztuka kompromisu.
Bezpieczeństwo biwakowania jest najważniejsze – podczas wyboru miejsca na biwak zawsze najpierw oceń, czy otoczenie zapewni ci to bezpieczeństwo. Może się zdarzyć np., że będziesz zmuszony do zrezygnowania z wygód lub pięknych widoków właśnie na rzecz bezpieczeństwa.
Bezpieczne miejsce na biwak
Oceniając miejsce na biwak z punktu widzenia bezpieczeństwa Twojego pobytu powinieneś sprawdzić kilka czynników.
W pierwszej kolejności oceń czy biwakowanie w wybranym miejscu jest odpowiednie do rodzaju schronienia, jakie będziesz szykował na noc. Na przykład: jeżeli zabrałeś ze sobą hamak, koniecznie poszukaj dwóch solidnych miejsc zaczepienia (uwierz mi, ostatnie czego chcesz to rąbnąć tyłkiem o twardą ziemię podczas snu). Jeżeli natomiast planujesz spać na ziemi, najważniejsze będzie wybranie miejsca, w którym Twojego legowiska nie podmyje woda (np. podczas gwałtownych opadów deszczu).
Spójrz w górę
Kolejnym czynnikiem, który może stanowić potencjalne zagrożenie, jest wiatr. Koniecznie sprawdź, czy nad wybranym przez ciebie miejscem na obóz nie zwisają luźne, złamane gałęzie.
Niebezpieczne mogą być również suche gałęzie, które mogą się złamać – i spaść na ciebie – podczas silniejszych podmuchów wiatru. Szczególnie unikaj rozbijania obozu pod starymi bukami – mają one tendencję do zrzucania ciężkich konarów nawet przy niezbyt silnym wietrze.
Spójrz w dół
Wybór odpowiedniego podłoża ma również spore znaczenie. Unikaj miejsc o wyraźnym spadku terenu. Wyżej, pisząc o bezpieczeństwie, zwróciłem uwagę na padający deszcz, który szczególnie w górach może bez żadnego ostrzeżenia zmienić podłoże Twojego biwaku w spływający z góry potok deszczówki. Śpiąc na ziemi ważna będzie również możliwość wbicia w podłogę śledzi. Weź to pod uwagę.
Podczas wyboru miejsca na biwak unikaj nisko położonych punktów – nie obozuj np. w dnach dolin, kotlinach czy wąwozach. Duża wilgotność takich miejsc wiąże się również z niską temperaturą, co w pakiecie skutkuje naprawdę zimną nocą. Dodatkowo, spływająca podczas deszczu woda może właśnie tam się skupiać w spore kałuże.
Jeżeli chcesz biwakować w obszarze występowania potencjalnie groźnych zwierząt, sprawdź czy w okolicy wybranego miejsca nie ma śladów ich bytowania. W Polsce niebezpieczne mogą być dziki i niedźwiedzie. Bardzo rzadko zdarzają się ataki wilków, jednak również warto wziąć to pod uwagę. Warto również unikać miejsc o gęstej, wysokiej roślinności – są to siedliska kleszczy.
Bezpieczne miejsce na biwak w skrócie:
- unikaj miejsc, którymi może spływać woda podczas deszczu,
- unikaj miejsc wyeksponowanych na silne podmuchy wiatru,
- sprawdź czy nie oberwiesz czymś w głowę podczas wietrznej pogody,
- poszukaj czy w okolicy nie ma śladów bytowania niebezpiecznych zwierząt,
- unikaj miejsc o wysokiej roślinności, mogą w niej czaić się kleszcze,
- jeżeli zawczasu zaplanowałeś miejsce swojego biwaku, przed wyjściem z domu przekaż swoją lokalizację komuś zaufanemu, ułatwi to poszukiwania w razie wypadku lub zagubienia.
Komfort biwakowania
Na komfort wybranego miejsca na biwak w dużej mierze będą miały wpływ czynniki już omówione przy okazji bezpieczeństwa. Miejsce osłonięte od wiatru nie tylko zagwarantuje bezpieczeństwo, ale również i wygodę. Silne porywy wiatru mogą zerwać zawieszony tarp, a nawet jeśli będzie on mocno zamontowany, to jego głośny szelest może być uciążliwy podczas snu. To samo tyczy się ryzyka podmoknięcia terenu oraz biwakowania wśród gęstej trawy, w której dużo łatwiej zagubić elementy ekwipunku.
Ogromne znaczenie dla komfortu biwakowania ma dostęp do wody – warto więc na obóz wybrać miejsce niedaleko źródła wody. Najlepsza zawsze będzie woda płynąca zdatna do picia. Nawet jeśli woda pitna nie jest Ci niezbędna (ponieważ masz ze sobą jej spory zapas) to i tak pobliskie źródło, jezioro, rzeka, strumyk czy choćby głębsza kałuża będą przydatne. Dzięki łatwemu dostępowi do wody będziesz mógł np. zagasić ogień czy umyć siebie i ekwipunek.
Warto jednak pamiętać, że rozbijanie obozu zaraz przy wodzie może się mocno zemścić z kilku powodów:
- Bliskość wody oznacza większą wilgotność powietrza. Po nocy przespanej w takim miejscu może się okazać, że pomimo, iż nie padało, cały Twój ekwipunek trzeba suszyć.
- Im bliżej źródła wody, tym więcej komarów i innych uciążliwych owadów.
- Pamiętaj, że jesteś w terenie gościem, a woda to bardzo cenny zasób dla gospodarzy – upewnij się więc, że nie biwakujesz w pobliżu wodopoju zwierząt.
- Jeśli biwakujesz w górach, to weź pod uwagę, że podczas deszczu górskie strumienie bardzo szybko wzbierają i mogą zalać Twój obóz, jeśli rozbiłeś go zbyt blisko rzeki czy strumyka.
Komfortowe biwakowanie jesienią i zimą
Podczas chłodnych pór roku wielu biwakowiczów wybiera ognisko jako formę dogrzewania swojego schronienia. Warto wówczas wziąć pod uwagę, czy podłoże, na którym planuje się rozpalić ogień, się do tego nadaje. Unikaj podłoża zawierającego suchą ściółkę, torf czy innych materiałów, które mogą się łatwo zapalić.
Swoje schronienie warto ustawić równolegle do kierunku wiatru – dzięki temu, dużo mniej dymu z ogniska wpadnie na twoje posłanie. Optymalne ustawienie schronienia jesienią i zimą również zakłada ustawienie obozu w kierunku wschodu słońca – dzięki temu już pierwsze promienie słoneczne zaczną ogrzewać twój obóz.
Biwakowanie latem
Jeżeli planujesz swój biwak latem, pięciokrotnie się zastanów, czy palenie ognia jest koniecznie potrzebne. Jeżeli mimo wszystko chcesz rozpalić ogień, to najlepiej poszukaj piachu i zabezpiecz miejsce pod ognisko grubą jego warstwą. Ma to szczególne znaczenie w obliczu ostatnich bardzo suchych sezonów letnich.
Jeśli biwakujesz w namiocie latem (podczas wysokich temperatur), ustaw go tak, aby był osłonięty od strony wschodu. Dzięki temu w Twoim namiocie o poranku nie zrobi się sauna.
Estetyka
Każdemu turyście spędzającemu noc w terenie marzy się piękny zachód, wschód słońca, delikatny szum drzew i cudne pejzaże roztaczające się przed obozem. Nie ma w tym nic złego, jednak pamiętaj, że piękne widoki powinny być zawsze poprzedzone bezpieczeństwem i komfortem biwakowania.
Wybierając miejsce na biwak nie zawsze ma się wszystko, czego by się chciało. To najtrudniejsza rzecz w biwakowaniu – trzeba nauczyć się rezygnować z wygód i pięknych widoków na rzecz bezpieczeństwa.
Przeczytaj o moich biwakach:
- Biwak przy rezerwacie Piskory
- Biwak w Poleskim Parku Narodowym
- Obserwacja ptaków i trening bushcraftu
To również może Cię zainteresować:
- Jak przygotować się do wyprawy?
- Birdwatching – od czego zacząć przygodę z obserwacją ptaków?
- Zasady korzystania z parków narodowych, rezerwatów i parków krajobrazowych
Dzięki za garść praktycznych porad 🙂
Większość porad już przetestowałem w praktyce – no i działają! 🙂 Warto kontynuować ten cykl. Można nawet pokusić się o wyspecjalizowane porady, tak jak zrobiłeś z biwakowaniem w zimie, ew. porady sprzętowe tez by się przydały 🙂 A może wrzucisz kiedyś artykuł ze swoim sprzętem, który zawsze zabierasz na biwak?
Sprzęt na biwak często modyfikuje do potrzeb konretnej wyprawy, pogody i założeń jakie chce osiągnąć. Inaczej pakuje się na wyprawę na nockę do lasu, a inaczej na całoweekendową wyprawę birdwatchingową. W zasadzie sprzęt który zabieram zawsze to plecak, tarp, apteczka, nóż i śpiwór. Reszt „to zależy”. Porady sprzętowe na pewno będą poajawiać się w kategorii Ekwipunek
Nie jemy tam gdzie będziemy spać. Bo zapach przyciąga zwierzaki. Np. dziki i lisy. Te pierwsze są w praktyce niegroźne ale hałasują te drugie mogą wam np. buta w nocy zwędzić.
Na stacjonarnych biwakach kuchnię lokujemy 30-60 metrów od miejsca spania.
Dobrym zwyczajem jest biwakować minimum 60 metrów od wody. Nad wodę przychodzą w nocy zwierzęta pić. Nocując tam przestraszymy je. Także wszelkie czynności wymagające wody – mycie zębów, kubka, czy fizjologiczne lepiej załatwiać przynajmniej w odległości 60 metrów od wody (grunt to naturalny filtr).
Tam gdzie mrówki tam jest sucho i zwykle nie ma kleszczy. Albo jest ich niewiele.
Tam gdzie mech tam jest wilgotno.
W lesie jest mniejsza wilgotność niż na pobliskiej łące. Choć na łące wystawionej rano na słońce podczas upałów szybko zrobi się sucho.
Zdecydujcie czy rano chcecie mieć słońce. Latem o 5 rano można już nie wytrzymać pod tarpem czy w namiocie na słońcu. Zimą docenicie słońce o 8 rano…
Na stokach południowych jest cieplej niż na północnych.
W czasie pełni zazwyczaj noce są zimniejsze. Sporo zimniejsze. Możecie to wykorzystać do planowania co zabrać albo kiedy jechać.
Bardzo rzeczowe rady, przyznam, że nie mam doświadczenia w biwakowaniu w górach.