Sikorka bogatka to chyba jeden z najbardziej rozpoznawalnych ptaków w Polsce. Swoim barwnym upierzeniem i uroczym, ciekawskim charakterem podbija nasze serca. Bogatka zwyczajna – bo tak brzmi oficjalna nazwa gatunku – to jeden z najczęściej słyszanych i widzianym ptaków podczas polskich zim. Dziś zapraszam na wpis, którego bohaterką jest moja ulubiona – sikorka bogatka.

Sikorka bogatka, parus major
Parus major
  1. Sikorka bogatka = bogatka zwyczajna
  2. Bogatka zwyczajna – dymorfizm płciowy
  3. Sikorka bogatka – występowanie
  4. Biotop – sikorka bogatka
  5. Żerowanie sikorki bogatki
  6. Bogatka zwyczajna – okres lęgowy
  7. Ochrona gatunkowa

Sikorka bogatka = bogatka zwyczajna

Sikorka bogatka (łac. parus major) to stosunkowo niewielki, częściowo wędrowny ptak z rodziny sikor, z rzędu wróblowych. Rozpoznanie bogatki zazwyczaj nie stanowi problemu z uwagi na jej charakterystyczne barwne upierzenie. Wierzch ciała oliwkowy, zaś skrzydła zielonoszare z lekkim białym prążkiem. Bardzo widocznie kontrastuje to z głową oraz spodem ciała.

Głowa czarna z białymi policzkami i czarnymi oczami. Charakteryzuje się żółtym brzuszkiem rozciętym czarną pręgą ciągnącą się od podgardla aż po ogon. Dzięki mocnym szaroniebieskim nogom potrafi zręcznie poruszać się wśród gałązek i zwisać w akrobatycznych pozach.

Bogatka zwyczajna – dymorfizm płciowy

Samca możemy odróżnić po szerszym i dłuższym czarnym paskiem na żółtej piersi i brzuchu. U samca pasek jest ciągły, bez przerw. U samic zaś czarny pasek na brzuchu jest nieco węższy i często przerwany. Samiec i samica bogatki są podobnej wielkości, więc nie jest to wyznacznik przy oznaczaniu płci.

Młode osobniki można rozpoznać po bledszym upierzeniu. Czerń głowy i podgardla nie jest zbyt nasycona i bardziej przypomina brąz. Czarny pasek oddzielający biały policzek (który u młodych bogatek często występuje w kolorze matowo żółtym) często jest niekompletny, przerywany. Młoda sikorka bogatka również posiada podbrzusze o dużo bardziej bledszym odcieniu żółtego koloru.

Sikora bogatka – wymiary

  • Długość ciała od 14 do 16 centymetrów
    • czaszka – 28 – 32 milimetrów
    • dziób – 10 – 13 milimetrów
  • Rozpiętość skrzydeł około 22 centymetrów
  • Masa ciała od 20 do 30 gram

Sikorka bogatka – występowanie

Na bogatki możemy natknąć się praktycznie wszędzie. Nie stronią one od ludzi więc spotyka się je nawet w dużych ruchliwych miastach. Występuje w praktycznie całej Europie, północnej części Afryki oraz w Azji z wyjątkiem najwyższych gór i wyjątkowo mroźnych terenów np. północna tundra.

Sikorka bogatka
Sikorka bogatka

Sikorka bogatka ma się bardzo dobrze ostatnimi czasy, właśnie z powodu udanej koegzystencji z człowiekiem. Jej liczebność mocno wzrasta. W Polsce liczebność bogatki zwyczajnej określa się jako bardzo liczny ptak lęgowy, a liczbę par lęgowych szacuje się na około 4 miliony z tendencją wzrostową. .

Biotop – sikorka bogatka

Bardzo licznie występuje na wybrzeżu, w górach można je spotkać do wysokości około 1200 metrów nad poziomem morza. Zamieszkuje różnorodne lasy, bardzo często na granicy zbiorników wodnych. Można je spotkać również w parkach, sadach, ogrodach, zadrzewieniach polnych. Zimą zbliża się do siedlisk ludzkich licząc na łatwiejsze źródło pokarmu. Regularnie dokarmiana chętnie gniazduje blisko miejsca karmnika. Jest to najbardziej rozpowszechniona z sikor występujących w Polsce.

Chętnie zamieszkuje dziuple i budki lęgowe. Gniazdo wije w miejscach osłoniętych, często w rozmaitych szparach, szczelinach, wywietrznikach. Bardzo istotny jest otwór wlotowy do gniazda i jego wielkość. Sikorka bogatka preferuje miejsca o utrudnionym dostępie, osłonięte.

Szeroki otwór wlotowy może stwarzać niebezpieczeństwo dostania się do gniazda drapieżnika lub innych silniejszych ptaków. Co może stwarzać zagrożenie dla jaj i lęgu. Wyściełanie gniazda to zazwyczaj konstrukcja z włosia, sierści, mchu, puchu i pierza.

sikora bogatka
sikorka bogatka, parus major
bogatka zwyczajna

Żerowanie sikorki bogatki

Bogatka zwyczajna żywi się najczęściej owadami w każdym stadium od jaj, przez larwy aż po dorosłe osobniki. Zimą sikorki chętnie zjadają nasiona roślin oleistych. Ich ulubionym pokarmem zimowym są ziarna słonecznika. Bogatki nie pogardzą również tłuszczem zwierzęcym, dlatego tak chętnie korzystają z dokarmiania słoniną.

Ze względu na swój apetyt jest to bardzo pożyteczny ptak, wyjadający rozmaite insekty w okolicy ludzkich zabudowań. Dorosła bogatka potrafi dziennie odwiedzić około 1000 drzew, na których w ciągu minuty potrafi zjeść około 24 owadów lub jaj.

Największą efektywność naturalnej dezynsekcji w wykonaniu sikory bogatki możemy zaobserwować w okresie lęgowym, podczas karmienia piskląt. Rodzina bogatek podczas sezonu letniego potrafi zjeść nawet 75 kilogramów insektów, co przekłada się na około 3 miliony owadów (w zależności od ich wagi).

Bogatka zwyczajna – okres lęgowy

bogatka zwyczajna
parus major

Sezon lęgowy bogatki przypada na okres od końca kwietnia do końca lipca. Dorosłe ptaki łączą się w monogamiczne pary w marcu. Lęg zazwyczaj składa się z 6 do 14 jaj, składanych najczęściej dwa razy do roku. Duża liczba jaj rekompensuje dużą śmiertelność ptaka. Z powodu gniazdowania w pobliżu osiedli ludzkich bogatki narażone są na ataki pospolitego drapieżnika, ulubieńca ludzi – kota.

Jaja wysiadywane są przez samice przez około dwa tygodnie. Po kolejnych 2-3 tygodniach pisklęta opuszczają gniazdo.

Najdłużej żyjąca bogatka, której wiek oznaczył człowiek, miała 15 lat.

Wikipedia

Ochrona gatunkowa

Sikora bogatka objęta jest w Polsce ścisła ochroną gatunkową.

Bibliografia i przypisy:

Oceń treść
[Głosów: 27 Średnia ocena: 4.7]